Saç Dökülmesi Nedir?
Birçok kişinin muzdarip olduğu ve bir hayli can sıkıcı bir durum olan saç dökülmesi, aslında saç sağlığı için faydalıdır. Saçların dökülüp yeniden uzaması sayesinde zayıflayan saç telleri kendilerini yenileyip daha sağlıklı ve iyi bir görünüme sahip olurlar. Nitekim, dökülen saçlar ile yeniden ortaya çıkan saçlar arasında belirli bir denge olmak zorundadır. Ortalama bir kişinin saç derisinde 100 bin civarı saç teli vardır. Bu sayı baz alındığında, sıradan bir kişide yaklaşık 100 adet saç teli dökülmesi olağan bir durumdur. Bunlar genellikle saçın yıkanmasına veya taranmasına bağlı ortaya çıkan dökülmelerdir. Ancak kimi zaman çeşitli deri hastalıkları, aşırı gerginlik ve stres, genetik sebepler, saçın çeşitli kimyasal maddelerle teması ve yetersiz beslenme gibi sebeplerden dolayı dökülen saç teli miktarında artış görülebilir. Bu tür sebeplerden dolayı kişilerde 2 ay boyunca saç dökülmesi yaşanması normal olarak kabul edilebilir. Fakat bu süre aşıldıktan sonra da saç dökülmesi devam ediyorsa kişi vakit geçirmeden uzman bir doktorla iletişime geçmelidir. Zira saç dökülmesinin altında yatan sebep tespit edilmezse kişinin kafa derisinde bölgesel saç kayıpları ve kelliğe kadar ilerleyen durumlar meydana gelebilir.
Saç Dökülmesi Neden Olur?
Saç dökülmesi sebepleri için birden fazla etken öne sürülebilir. Zira saç dökülmesi, bir diğer adıyla alopesi, birçok farklı faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir. Erkeklerde saç dökülmesi daha sık rastlanan bir durumdur. Fakat kadınlarda da saç dökülmesi görülebilmektedir. Erkeklerde yaşanan saç dökülmesi, genellikle ergenliğin sonrasındaki evrede yani 20'li yaşlardan itibaren görülmeye başlar. Bu durum kimi zaman geçici olabilirken kimi zaman da sürekli ilerleyerek kalıcı saç dökülmesine yani kelliğe sebebiyet verebilir. Saç dökülmesi nedenleri ise genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir:Saç Derisi Problemleri
Sedef hastalığı, egzama, saç derisinin sivilcelenmesi, saç derisinin aşırı yağlanması, saç mantarları ve saçkıran gibi deri ile ilişkili hastalıklar saç dökülmesine sebebiyet verebilir. Bu hastalıklardan dolayı saç dökülmesi yaşayan kişilerde genellikle altta yatan hastalık tedavi edildikten sonra saç dökülmesi durur ve kalıcı saç dökülmesi görülmez. Ancak tedavinin ihmal edilmesi olumsuz sonuçlara sebebiyet verebilir.Genetik Yatkınlıklar
Saç dökülmesi çeşitli gen etkileşimleri sebebiyle meydana gelebilir. Özellikle erkeklerde bazı hormonlara duyarlı olan genler sebebiyle saç dökülmesi görülür. Bu tür genetik sebeplerden kaynaklanan saç dökülmeleri kalıcı bir hale gelmeye daha yatkındır ve kendi haline bırakıldığında yavaş yavaş kalıcı saç kaybına sebep olur. Genellikle kişinin yaşı ilerledikçe saç dökülmesi yaşanan bölge de genişler ve kişide kellik başlar. Kadınlarda da genetik faktörlere bağlı olarak saç dökülmesi görülür. Kişinin yakın bağı olan akrabalarının kellik sorunu yaşaması bu riski arttıran bir faktördür. Genetik yatkınlığa eşlik edebilecek stres, yetersiz beslenme ve hormonal bozukluklar da saç dökülmesinin ortaya çıkma ihtimalini arttırmaktadır.
Yetersiz ve Dengesiz Beslenmek
Yetersiz beslenmek her ne kadar göz ardı edilse de saç dökülmesinin önemli bir sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır. Sürekli fast food, abur cubur ve karbonhidrat ağırlıklı gıdalar tüketmek ve protein yağ karbonhidrat dengesini sağlamamak, kişinin vücut sağlığına ek olarak saç sağlığını da olumsuz etkiler. Kişinin saç kökleri yeterli vitaminleri alamadığında yıpranır, cansız bir görünüme sahip olur ve dökülmeye başlar.
Vitamin ve Mineral Eksikliği
Kimi kişiler ise düzenli ve dengeli şekilde beslenmelerine rağmen vücutlarında bazı mineralleri ve vitaminleri yeterli miktarda bulundurmazlar. Bu durumda kişinin saç kökleri zayıflar ve yeterli şekilde beslenemez. Sonuç olarak saç dökülmesi görülür. Saç için en büyük öneme sahip olan vitamin ve mineraller B12, Biotin, çinko, folik asit, demir ve D vitamini olarak sıralanabilir. Eğer kişinin kan testinde bu vitamin ve mineraller düşük çıktıysa kişi önce beslenme tarzında değişikliklere gitmeli, eğer bu yöntem işe yaramıyorsa doktor tarafından reçete edilecek vitamin ve mineral takviyelerini düzenli olarak kullanmaya başlamalıdır. Zira bu sayede, saç dökülmesi problemini de ortadan kaldırmak mümkün hale gelir.
Hormon Sorunları ve Çeşitli İç Hastalıklar
Hormonların işleyişi saçların yapısını büyük oranda etkiler. Uzman bir doktora danışılıp gerekli hormon takviyesi yapıldıktan sonra kişideki saç dökülmesi genellikle ortadan kaybolur. Bunun yanında, romatizma, tiroit, şeker hastalığı ve böbrek bezi hastalıkları da saç dökülmesini tetikleyebilir. Saç dökülmesinin durdurulabilmesi için altta yatan sebebin tespit edilip tedavi edilmesi gerekmektedir.
Psikolojik Sebepler
Saç dökülmesi fiziksel bir durum olmasına karşın, stres, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik faktörler tarafından tetiklenebilen bir durumdur. Hatta kimi zaman egzama gibi saç derisinde ortaya çıkabilecek hastalıklar da aşırı stres yüzünden ortaya çıkmaktadır. Bu durumdaki kişilerin mümkün olduğunca hayatlarındaki stresi azaltması gerekir. Kişinin kendi çabalarının yetersiz geldiği durumlarda ise uzman bir doktordan yardım alınmalıdır.
Doğumdan Sonra Saç Dökülmesi
Kadınlarda doğum sonrasındaki 3 - 6 aylık süreçte saç dökülmesi görülebilir. Bu saç dökülmesi kimi zaman aşırı miktarda bile olabilir. Ancak çoğunlukla doğal bir durumdur. Zira hamilelik sürecinde vücuttaki östrojen ve progesteron hormonlarının seviyesi büyük miktarda artar. Doğum yapıldıktan sonra ise bu hormonların seviyesi birdenbire düşer. Bu hormonal dengesizlik sonucunda kişide saç dökülmesi yaşanması oldukça muhtemeldir. Kişide yaşanan saç dökülmesi 4 - 5 aydan daha fazla devam ettiği durumlarda kişi doktor desteğine başvurabilir. Ancak çoğu kişide bu süre zarfında hormon seviyeleri düzelmiş olacağından saç dökülmesi sorunu kendiliğinden ortadan kalkacaktır.
Kadınlarda oluşan saç dökülmesi genellikle genetik faktörlere dayanır. Kadınlarda erkeklerdeki gibi tamamen kelleşme durumuna çok nadir rastlanır. Bölgesel saç kaybı ve saçların incelmesine ise daha sık rastlanmaktadır. Kadınlarda genetik faktörlere ek olarak yeni doğum yapmış olmak, demir eksikliği, doğum kontrol hapı kullanımı, hormonal bozukluklar ve menopoz dönemi gibi durumlarda saç dökülmesi görülebilir. Aynı zamanda sık sık saç boyayan, saçına kalın saç örgüleri, sıcak maşa ve perma gibi işlemleri uygulayan kadınlarda saç tellerinin zarar görmesi sonucunda saç dökülmesine rastlanabilmektedir.
Erkeklerin yaklaşın %50'sinde androgenetik saç dökülmesi adı verilen genetik sebepli saç dökülmesi görülür. Erkeklerde meydana gelen bu saç dökülmeleri genellikle kronik ve aşamalı şekilde ilerler. Saç dokusu yavaş yavaş incelir ve seyrelmeye başlar. İncelme ilk olarak saçların tepe bölümünde ortaya çıkar. Bu seyrelmeyi bölgesel saç kayıpları takip eder. Bu tip saç dökülmelerinin tedavisi kısa sürede mümkün değildir ve uzun yıllar boyunca tedaviye devam edilmesi gerekir.
Saç dökülmesi genellikle ergenliğin bitişinden başlayarak 20'li yaşlardan itibaren görülür. Ancak kimi zaman çeşitli hastalıklar, hormonal bozukluklar veya strese dayalı sebeplerden dolayı çocuklarda da görülebilmektedir. Çocuklarda saç dökülmesinin en yaygın sebebi ise saç kıran hastalığıdır. Bu hastalık kız çocuklarda da erkek çocuklarda da görülebilmektedir. Saç kıranı olan çocukların saç derisinde 2 - 3 santimetrelik daire şeklinde boşluklar oluşur. Saç kıran tedavi edilmediği durumlarda saçın tamamına yayılıp kişiyi kel bırakabilir ve hatta saça ek olarak kaşlara ve kirpiklere de yayılabilir. Çocuklarda ortaya çıkabilecek bu tür saç dökülmeleri genellikle tedavi edilebilecek düzeydedir ve vakit geçirilmeden uzman bir doktora danışılmalıdır.
Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir?
Doğal sebeplerden dolayı ortaya çıkan, herhangi bir hastalıkla ilgili olmayan saç dökülmeleri genellikle tamamen tedavi edilemez. Bu sorunun çözümü için saç ekimi ve uzun süreli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Bunun yanında eğer saç dökülmesi dış sebeplerden kaynaklanıyorsa kişi kullandığı zararlı kimyasal kozmetik ürünlerden vazgeçmeli, sıcak maşaları ve kurutma makinelerini daha dikkatli kullanmalı ve saç köküne zarar vermeyecek saç boyalarını kullanmayı tercih etmelidir. Kişi eğer saçını boyamayı tercih ediyorsa, saçını yeniden boyayana kadar saçlarına bir çeşit "dinlenme süresi" vermelidir. Bunun yanında dökülmesi için şampuan kullanmak da etkili bir çözüm olabilir. Duş sonrasında çok sert olmayan fırça kullanmak, saçları tararken yumuşak davranmak ve ıslak şekilde saçları fırçalamamak gibi önlemler saç sağlığını korumaya yardımcı olur. Bunlara ek olarak bol protein ve vitamin içeren bir yemek düzeni de saç köklerini daha sağlıklı bir hale getirecektir. Eğer kişide mineral eksikliği, vitamin eksikliği veya hormonal bozukluklar varsa bunları tedavi edecek ilaçlar düzenli şekilde kullanılmalıdır.
Saç Dökülmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Günümüzde bilinen yöntemler çerçevesinde saç dökülmesinin hızını yavaşlatmak ve kişinin halihazırda sahip olduğu saçların sağlığını arttırmak mümkündür. Ancak saç dökülmesini tamamen durdurabilecek bir yöntem henüz kayıtlara geçmemiştir. Bu alanda uzmanlaşmış bir dermatoloğun tavsiyeleri doğrultusunda çeşitli ilaçların kullanılmasıyla kişinin zayıf saç telleri güçlenebilir ve dökülmekten kurtulabilir. Ancak bu tür ilaçlarla saç dökülmesini yavaşlatmak için ilaçları uzun bir süre boyunca kullanmak gerekir. Bu da kimi zaman istenmeyen yan etkilere sebep olabilir.
İlaç kullanımına ek olarak, saç mezoterapisi yöntemi de saç dökülmesi yaşayan kişiler için etkili bir tedavidir. Bu tedavi yönteminde saç derisine minik iğneler aracılığıyla çeşitli vitamin, mineral ve saç sağlığını besleyici maddeler enjekte edilir. Enjekte işlemini takiben kişinin saç derisine masaj yapılır. Bu işlem kişinin saç derisinin durumuna göre ortalama 7 - 8 seans civarı sürer. Böylelikle saçların görünümü daha parlak ve canlı hale gelir. Dökülmeye yüz tutmuş saçlar ise güçlenip daha sağlıklı olurlar.
Saç dökülmesini önlemek için kullanılan en yaygın ve başarılı yöntem saç ekimidir. Saç ekimi yapılırken kafa derisinin arka tarafındaki saç telleri alınır ve saç dökülmesinin yaşandığı bölgelere taşınır. Saç ekimi, ekilecek saçın miktarına bağlı olarak birden fazla seans gerektirebilir. Yeni ekilen saçlar işlemden yaklaşık birkaç hafta sonra dökülecektir. Fakat saç telleriyle birlikte saç folikülleri de nakledildiği için, yaklaşık 1 ay içerisinde bu foliküllerden yeni saç telleri çıkmaya başlar. Böylelikle kişi doğal bir saç görünümüne sahip olabilir. Saç ekimi yapılan bölgenin etrafında veya başka bölgelerde saç dökülmesi devam edebilir. Bu durumda diğer bölgelere de saç ekimi işlemini uygulamak gerekir.
Saç Dökülmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Saç Dökülmesi İçin Hangi Doktora Gidilir?
Kişi yaşadığı saç dökülmesine ait detayları öğrenebilmek ve vakit geçirmeden gerekli tedaviyi almak için saç dökülmesi alanında uzmanlaşmış bir cildiye doktoruna (dermatoloğa) başvurmalıdır.
Saç Dökülmesini Önleyen Besinler Nelerdir?
Genel olarak dengeli ve sağlıklı bir yeme düzenine sahip olmak saç sağlığını korumaya yetecektir. Ancak demir, D vitamini, C vitamini folik asit ve çinko gibi vitamin ve mineraller güçlü ve sağlıklı saçlar için olmazsa olmazdır. Saç dökülmesini önlemek için ıspanak, roka, semizotu gibi yeşil sebzeler önerilmektedir. Protein ve vitamin içeriği bol olan balık, deniz ürünleri, tavuk eti, hindi eti ve fasulye gibi yiyecekler de saç sağlığı için oldukça faydalıdır. Bunların yanında badem ve fındık gibi sağlıklı yağ ve protein içeren kuruyemişlerin gün içinde tüketilmesi de saçları besleyecektir.
Diş Çürüğü Saç Dökülmesini Tetikler mi?
Kimi durumlarda dişlerde ortaya çıkan çürükler saç dökülmesine etki edebilir. Vücuttaki bağışıklık hücreleri, dişteki bakterilerle savaşırken istemsizce vücudun kendi hücrelerine de saldırabilir. Böylelikle bağışıklık sisteminin tepkisiyle kişide saç dökülmesi görülebilir. Söz konusu bireyin dişinde gelişen enfeksiyon tedavi edilip çürükten kurtulduğunda ise saç dökülmesi ortadan kaybolacaktır.
